toxicology

มีการพูดถึง ABCD ในหลายเรื่องไม่ว่าจะเป็น Basic life support, Advanced cardiac life support, Trauma, Toxicology ก็เริ่มต้นคล้าย ๆ กันคือ A- Airway, B- Breathing, C- Circulation แต่พอถึงตัว D เริ่มต่างกันไปทำให้บางครั้งเกิด ความสับสนว่า พูดถึงตัว D ที่หมายถึงอะไรกันแน่ ถ้าอย่างนั้นเรา ลองมาทำความรู้จักตัว D ตัวดีของเราว่าคืออะไรบ้าง

หนึ่งในยาที่กลายเป็นตำนาน “ไม่ควรให้ในห้องฉุกเฉิน” (ทั้งที่ หลายที่ก็ยังมียาตัวนี้อยู่)

ตรวจ Electrolyte พบว่ามี Wide anion gap metabolic acidosis หาสาเหตุการเกิดตาม MUD PILES หรือบางเล่ม ใช้ A MUD PILE ขึ้นกับว่าจะใช้ Aspirin หรือ Salicylate poisoning

M - Methanol

U - Uremia

D - Diabetic ketoacidosis

P - Phenformin, Paraldehyde

I - Isoniazid, Iron

L - Lactic acidosis ซึ่งเป็นกลุ่มใหญ่ต้องลงหาสาเหตุกันอีกที

E - Ethylene glycol, Ethanol

S - Salicylate

พระเอกขี่ม้าขาวมาช่วยแล้ว !! (ตรงตามสเป๊กใครหลายคน ที่ชอบ ดำ เข้ม) เพราะในการดูแลผู้ที่ได้รับสารพิษ การให้ Activated charcoal เพื่อล้างพิษผ่านทางเดินอาหารหรือทำ Gastrointestinal decontamination มีข้อสังเกต ดังนี้ 1.

ศูนย์รับแจ้งเหตุ แจ้งว่าพลเมืองดีพบพระหมดสติ มีอาการเกร็งกระตุก เลือดออกจากปาก ชาวบ้านนั่งประคองกันอยู่ในร้านค้า จึงส่ง EMS advance team ไปรับและนำส่งโรงพยาบาล พบว่าไม่ตอบสนองต่อเสียงเรียก, ไม่ลืมตา, ยังหายใจได้เอง มีเลือดที่มุมปากเล็กน้อย HR 64/min, BP 140/90 mmHg ค้นในย่ามพบยาเม็ดกลม สีเหลือง จำนวน 20 เม็ด จึงนำส่งโรงพยาบาล

ในส่วนของ prehospital care แนะนำให้ดูแลผู้ป่วยที่ได้รับสารพิษดังนี้ ครับ
- หลักการดูแลแบ่งออกเป็น 6 step ดังนี้ครับ
1. การช่วยเหลือชีวิตเบื้องต้น (Basic life support) เน้นเรื่องของ A , B และ C
2. การประเมินผู้ป่วย รวมทั้งการซักประวัติ , การตรวจร่างกาย โดยเฉพาะ ส่วนของ vital sign , อาการและอาการแสดงที่เข้ากับสารพิษกลุ่มต่าง ๆ (หรือที่เรียกว่า Toxidrome) ครับ

ทราบหรือไม่ ว่าการ management ทาง toxico ที่ทำ ๆ กันอยู่ ยังไม่มีรายงานหรือการศึกษาสนับสนุน ซะส่วนมาก (ส่วนมากจะ controversy หรือพิสูจน์แล้วก็ยังไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ) ตัวอย่างเช่น